Głowa doktora Witaszka
Polska 2022
Reżyseria:Zbysław Kaczmarek
Czas trwania:52 min
Kategoria wiekowa:
Gatunek:Film/Film dokumentalny
Głowa doktora Witaszka w telewizji
Alodia Witaszek-Napierała
Iwona Hańczewska
Weronika Mazurkiewicz
Zuzanna Lipowicz
Sebastian Chrzonkała
Francesco Giacomelli
Zbysław Kaczmarek
Reżyseria
Opis programu
"Głowa doktora Witaszka" to film dokumentalny prezentujący postać dr. Franciszka Witaszka - członka Związku Walki Zbrojnej Armii Krajowej w Wielkopolsce oraz szefa Związku Odwetu, który prowadził tajne laboratoria produkujące broń biologiczną mającą służyć w walce z Niemcami. Po wpadce został skazany i powieszony. Jego głowę Niemcy umieścili w słoju z napisem: Der Kopfs eines inteligenten, polinischen Massenmoerders, dr Franz Witaszek (Głowa inteligentnego masowego polskiego mordercy). Film jest utrzymany w konwencji sensacyjnej, ponieważ historia dr. Witaszka ze względu na swój konspiracyjny charakter pełna jest luk, niedomówień i znaków zapytania. Informacje rozproszone są po różnych źródłach, do których twórcy starali się dotrzeć. W rolę detektywa - wyjaśniającego historię ojca, odsłaniającego jego dylematy i trudne decyzje - wejdzie córka bohatera Alodia Witaszek - Napierała. Dla Alodii jest to również swoisty rachunek sumienia i rozprawa z przeszłością ojca, która z jednej strony jest dla niej powodem do dumy, z drugiej zaś stała się przyczyną tragedii całej rodziny. Uwypuklone zostanie napięcie pomiędzy dumą z ojca patrioty i wyrzutem za narażenie rodziny na cierpienia. Sama Alodia jako dziecko trafiła do obozu koncentracyjnego dla polskich dzieci w Łodzi, a następnie została zgermanizowana. W filmie wykorzystano sugestywne inscenizacje operujące światłem, cieniem i dźwiękiem, ilustrujące cytaty z akt gestapo, zeznań świadków przed Komisją ds. Badania Zbrodni Hitlerowskich oraz ze wspomnień Haliny Witaszek - żony bohatera. Inscenizacje są zrealizowane w sposób niedosłowny, wprowadzają widza w atmosferę działań konspiracyjnych, w klimat tajemniczości i grozy. W sposób sensacyjny przedstawiają losy bohatera i jego dylematy. Ważnym elementem filmu są archiwalia, które podzielić można na dwie grupy. Archiwalia bezpośrednie dotyczą miejsca więzienia i stracenia dr. Witaszka, pogrzebu ofiar, gilotyny, którą ścięto głowę bohatera, a także obrazów Poznania z czasów II wojny światowej. Archiwalia pośrednie to zdjęcia z laboratoriów z lat 30. i 40. , w których prowadzono badania nad częściami ludzkiego ciała (Bundesarchive, Polska Kronika Filmowa). Ważnym elementem ilustracyjnym są fotografie zachowane w rodzinnych albumach córek dr. Witaszka, gdzie obok rodzinnych zdjęć znajduje się zdjęcie ściętej głowy.