Historia zapisana w starodrukach

Prawosławny ośrodek kultury Elpis wśród swoich zadań ma także ochronę dziedzictwa kulturowego prawosławia na Podkarpaciu i zbierania świadectwa wielkowiekowej obecności prawosławia na tych ziemiach. A na podstawie faktów historycznych można sądzić, że przynieśli je tam nauczyciele Słowian: Święci Cyryl i Metody. Dlatego w 1999 roku w Gorlicach zostało powołane do życia Muzeum Diecezjalne; obecnie to część Ośrodka Kultury Prawosławnej. Jednym z głównych zadań działu muzealnego jest gromadzenie eksponatów, ich zabezpieczanie i konserwacja oraz udostępnianie publiczności cennych zabytków kultury cerkiewnej i narodowej poprzez ekspozycje stałe i okolicznościowe. Do najcenniejszych eksponatów muzeum należy kolekcja starodruków cerkiewnych z XVII - XVII w. Muzeum posiada również stare utensylia i szaty cerkiewne, ręczniki haftowane, stroje łemkowskie z okresu międzywojennego oraz kilkanaście XIX - wiecznych ikon. W 2010 roku Ośrodek, dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Sztuki, przystąpił do kolejnego projektu, który zakłada inwentaryzację i udostępnianie ksiąg cyrylicznych ze zbioru Muzeum Diecezjalnego działającego przy Ośrodku Kultury Prawosławnej w Gorlicach. Ich kolekcja jest jedną z bogatszych kolekcji prywatnych w Polsce. Ze względu na fakt, że dostęp do zbiorów jest utrudniony, Ośrodek chce poprzez Internet umożliwić szersze korzystanie z zasobów. W ramach wspierania działań muzealnych poddane zostaną pełnej konserwacji dwa niezwykle cenne egzemplarze wydane we lwowskiej drukarni brackiej w 1642 i 1717 roku. Pierwszy z nich to Czasosłow pochodzący ze zniszczonej podczas I wojny światowej cerkwi pw. św. Michała w Gładyszowie, drugi zaś to Triodion Postna ze zniszczonej podczas działań wojennych w 1944 r. cerkwi w Ciechani koło Dukli.