Niezłomni Odcinek 18 - Hieronim Dekutowski "Zapora"

Streszczenie odcinka

Cykl etiud filmowych przedstawiających sylwetki żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego. Bohaterem odcinka jest Hieronim Dekutowski, pseud. "Zapora". W latach 1945 - 46 zgrupowanie Zapory było najważniejszą jednostką partyzancką na Lubelszczyźnie. W odpowiedzi na komunistyczny terror już w styczniu 1945 roku stworzył on oddział samoobrony AK, który przeprowadził wiele udanych akcji odwetowych przeciwko NKWD, UB i MO. Hieronim Dekutowski Zapora urodził się 24 września 1918 roku w Dzikowie koło Tarnobrzegu. Zdał maturę i prawie natychmiast jako ochotnik wziął udział w kampanii wrześniowej. 17 września 1939 roku przekroczył granicę z Węgrami. Został internowany. Zbiegł z obozu i już w listopadzie dotarł doFrancji Brał udział w kampanii francuskiej, a po upadku Francji został ewakuowany do Anglii. Tam ukończył podchorążówkę, po czym zgłosił się do przerzutu do Polski. Jako jeden z tak zwanych Cichociemnych wykonał skok 17 września 1943 roku. Hieronim Dekutowski Zapora został szefem kierownictwa dywersji w inspektoracie Lublin Puławy. Równocześnie dowodził oddziałem dyspozycyjnym Kedywu. Przeprowadził ponad 80 akcji bojowych przeciwko Niemcom, między innymi pod Krężnicą Okrągłą, gdzie stoczył wielogodzinny zwycięski bój z kilkuset żołnierzami Wehrmachtu. Po wejściu wojsk sowieckich rozwiązał oddział. Sam pozostał w konspiracji. Wiosną 1945 roku objął dowództwo oddziałów leśnych w Inspektoracie Lublin. Rozbił wiele placówek MO i UB. W lecie 1945 roku podjął nieudane próby przedarcia się na zachód. Powrócił na Lubelszczyznę, stanął na czele oddziałów WiN na tym terenie. Schwytanym komunistom na ogół wymierzał karę chłosty, a następnie puszczał ich wolno. Jeśli zabijał, to za wyjątkowoszkodliwą działalność, choć wielu funkcjonariuszy UB oszczędził. Rozbijał też więzienia, wypuszczając aresztowanych. W 1947 roku większość jego żołnierzy, wykonując rozkaz dowództwa WiN, ujawniła się w ramach amnestii. Na wyraźny rozkaz przełożonych ujawnił się także Zapora. Zagrożony aresztowaniem podjął kolejną próbę przejścia przez zielonągranicę. Padł jednak ofiarą prowokacji. Jeszcze w więzieniu na Mokotowie podjął próbę ucieczki. Po okrutnym śledztwie Zaporę i jego sześciu żołnierzy skazano na karę śmierci. Wyrok w imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Hieronim Dekutowski skazany na karę śmierci. Prezydent z prawa łaski nie skorzystał. Wyrok wykonać. Zamordowano go 7 marca 1949 roku.