Szlakiem białostockich luteran

Białystok - to miasto wielu kultur i wielu wyznań. Tu przez wieki mieszkali katolicy, protestanci, prawosławni, żydzi i muzułmanie. Pierwsi ewangelicy osiedlili się w XVII wieku, zaproszeni przez Jana Klemensa Branickiego. Byli to rzemieślnicy i specjaliści pracujący w rezydencji. Podlegali zborowi w Zabłudowie. Kiedy Białystok, zgodnie z traktatem rozbiorowym z 24 października 1795 r. , został wcielony do Królestwa Prus, do Departamentu Prus Nowowschodnich, a w styczniu 1796 roku oficjalnie znalazł się pod pruskim zarządem, stał się stolicą departamentu białostockiego i ważnym ośrodkiem administracyjno - gospodarczym. Wiązało się to z osiedleniem w mieście i okolicy znacznej grupy niemieckich żołnierzy wraz z ich rodzinami (w samym Białymstoku osiedliło się ponad 1000 osób). Reportaż pokazuje historię białostockich ewangelików, znakomitych przedstawicieli, którzy przyczynili się do rozwoju miasta i pozostawili tu swój ślad. To protestanci w 1800 roku zorganizowali regularną straż pożarną, luteranin Jan Kanter uruchomił drukarnię. Pierwszy plan miasta powstał na zlecenie Kamery Prus Wschodnich, a wykonał go w 1799 roku znakomity kartograf G. Becker. Prezydent Zarządu Kamery Prus Wschodnich - von Knobloch - założył w mieście prawdziwą lożę masońską. Największe jednak znaczenie miał rozwój włókiennictwa. Przez lata Białystok był nazywany Manchesterem Północy. Po dawnych luteranach pozostały budynki fabryk, pałace i domy, piękny kościół i archiwum pokazujące ich życie i zaangażowanie w rozwój miasta. Idąc szlakiem białostockich luteran chcemy przypomnieć o nieco zapomnianych mieszkańcach miasta, po których tak wiele pozostało, a tak mało się pamięta.