Złodziejski kodeks

Aleksander Gentelejew w fascynujący i inteligentny sposób przedstawia rzeczywistość rosyjskiej mafii widzianą oczami trzech biznesmenów, którzy byli na tyle doświadczeni i mądrzy, by przeżyć krwawe wojny gangów, a teraz potrafią opowiadać bez sentymentów i przesady o kryminalnym podziemiu czasów pieriestrojki. Od pierwszej zrealizowanej z rozmachem sekwencji, w której rosyjska mafia jest przedstawiona jako problem globalny, po zaskakujący kameralny finał film wciąga widza w podróż nie tylko za rozrzuconymi po świecie bohaterami. Jest to także wyprawa przez rosyjską historię do początków złodziejskiego kodeksu. Oba wątki splatają się w zgrabną, dobrze sfilmowaną, dynamicznie zmontowaną opowieść, zilustrowaną wstrząsającymi materiałami archiwalnymi i relacjami bohaterów. Prawnik mafii skarży się, że wyciągnął z więzienia 12 gangsterów i żaden nie przeżył. Zmuszony do emigracji biznesmen narzeka, że władze francuskie nie pozwalają mu otworzyć rachunku w banku, więc za wszystko musi płacić gotówką przywożoną z Moskwy. Nawrócony bankier hojnie dotuje kościół prawosławny, przysparzając mu kłopotów, ponieważ nie chce ujawnić źródła dochodów. Ponury mafioso z kijem bilardowym w ręku wspomina jedno z zabójstw, ale ma też pretensje do kolegów po fachu, że nie chcą współfinansować jego nowej pasji: produkcji filmów gangsterskich. Dlaczego wypowiadają się tak otwarcie? Jeden z rozmówców Gentelejewa pyta retorycznie: Znajdzie pan choć jednego Rosjanina, który nie jest notowany przez milicję? W kraju, gdzie przestępcy kandydują na urzędy publiczne i zasiadają we władzach dużych spółek, prawo nie działa automatycznie. Pozostaje narzędziem do rozgrywek politycznych, a bohaterowie filmu potrafią się ustawić w każdej rzeczywistości.