ANPO. Na froncie sztuki

W 1960 roku USA i Japonia podpisały traktat o wzajemnej współpracy i bezpieczeństwie, popularnie nazywany ANPO. W rzeczywistości oznaczał on wieloletnią okupację Japonii przez Amerykanów. Ratyfikacja dokumentu, odebranego jako narodowa zniewaga, spotkała się z falą protestów związków zawodowych, organizacji studenckich oraz zwyczajnych obywateli. Swój głos sprzeciwu wobec umowy w unikalny sposób wyrazili także artyści. Traktat znany jako anpo joyaku zakładał m.in. dalsze utrzymywanie w Japonii amerykańskich baz wojskowych z tysiącami żołnierzy. Wojska odpowiedzialne za zrównanie japońskich miast z ziemią piętnaście lat wcześniej miały wciąż pozostać w kraju, przypominając miejscowym o traumie i upokorzeniu, jakie zafundowała im wojna i okupacja. Jak nigdy wcześniej cały naród zjednoczył się przeciwko rządom popieranego przez CIA premiera Nobusuke Kishi. Dokument "ANPO. Na froncie sztuki" to historia spontanicznych reakcji japońskich twórców na przyjęcie hańbiącego traktatu. Reżyserce Lindzie Hoaglund (przez lata pracowała jako tłumaczka z japońskiego, przekładając na angielski m.in. listę dialogową znanego widzom CANAL+ anime "Spirited Away. W krainie bogów") udało się dotrzeć do artystów reprezentujących różne dziedziny sztuki - malarzy, fotografików, rysowników i filmowców. Film ukazuje około dwieście dzieł ich autorstwa, w dużej mierze niepokazywanych wcześniej publicznie. Wśród nich m.in. przejmujące fotografie Miyako Ishiuchi, portretującej samą siebie w ubraniach ofiar Hiroszimy, zaangażowane politycznie rysunki satyryczne karykaturzysty Tadanoriego Yokoo, czy zdjęcia Hiroshiego Nakamury, dokumentujące społeczne protesty. Hoaglund umiejętnie rekonstruuje klimat czasów powojennych oraz ówczesne nastroje polityczne i społeczne w Japonii. Reżyserka uzupełnia przykłady wymownych dzieł sztuki opiniami historyków i dziennikarzy. Odkrywa pasję, krytykę i ducha oporu w niezliczonych tekstach kultury - obrazach, ilustracjach, zdjęciach, filmach fabularnych, animowanych i dokumentalnych. Rozmawia także z przedstawicielami nowego pokolenia