Bastoy: wyspa-więzienie

Bastoy, norweska wyspa położona malowniczo wśród fiordów - ok. 70 km od Oslo - jest więzieniem dla 115 mężczyzn skazanych na wieloletnie wyroki. Odbywają tu karę mordercy, bandyci, gwałciciele i sprawcy innych przestępstw na tle seksualnym, a także przemytnicy, handlarze narkotyków i zwykli złodzieje. We wspólnych celach siedzą więźniowie agresywni, skazani za ciężkie przestępstwa i tacy, którzy odsiadują niewielkie wyroki. Różnica między typowym więzieniem a Bastoy jest ogromna, "jak dzień i noc" - mówi jeden z więźniów. Inny z kolei dodaje, że kiedy tu przyjechał, było mu bardzo trudno. "Gdy zamkną cię w więzieniu, zostajesz sam ze sobą. I każdy myśli: muszę stąd się wyrwać, nie chcę tu być. Tu jest inaczej. Tu musisz utrzymywać kontakty, bo żyjesz w domu z sześcioma osobami. Nie ma krat w oknach, drzwi nie są zamykane. Można spacerować wokół wyspy przez godzinę, dwie lub trzy. Każdy więzień sam decyduje, kiedy bierze prysznic, albo kiedy chce ćwiczyć. Jest więcej wolności. Na początku dla każdego więźnia jest to jednak trudne, bo w tradycyjnym zakładzie nie myślisz, sam nie podejmujesz decyzji". Oczywiście nie każdy osadzony odnajduje się w tych idealnych warunkach odsiadki. Niektórzy nawet w takim raju nie dają sobie rady. Może gryzie ich sumienie, może nie widzą dla siebie już żadnej przyszłości po odbyciu wyroku. A może przyczyny są jeszcze inne. Jeden z więźniów powiesił się w lesie, miał 17 lat. Znaleziono go po trzech dniach. Podobno rzuciła go dziewczyna.