Czas na antyki

Czas trwania:30 min

Kategoria wiekowa:

Gatunek:Kultura/Magazyn kulturalny

Czas na antyki w telewizji

Opis programu

Każdy kraj ma charakterystyczne dla swojej kultury przedmioty sztuki użytkowej. Holandia od wieków słynie z pięknych kafli. Technika ich wytwarzania i dekorowania pochodzi z Włoch. Około 1510 roku dotarła do Antwerpii. Początkowo robiono tam kafle podłogowe z glazurą ołowianą, według wzorów włoskich. Zdobienia wykonywano techniką stemplowania - były one dwukolorowe, przeważnie czerwono-brązowe lub czarno-białe. Około 1560 roku niektórzy producenci zastąpili w procesie glazurowania bardzo szkodliwy dla zdrowia ołów cynkiem. Ozdobione ornamentem kafle pokrywano glazurą, a następnie wypalano - proces ten trwał kilka dni. Kiedy Niderlandy ogarnęła wojna domowa, "przemysł kaflowy" przeniesiono z Antwerpii do Holandii, gdzie rozwijał się w Amsterdamie, Rotterdamie, Mokkum i Herlingu. Zamożni mieszczanie, zwłaszcza ci z północy kraju, stanęli do cichej rywalizacji - kto przyozdobi swój dom piękniejszymi i bardziej wyszukanymi kaflami? Początkowo korzystano z wzorów antwerpskich i włoskich, wkrótce dopracowano się własnych, bardzo różnorodnych, wyszukanych. Kafle układano na ścianach i podłogach - miały chronić od wilgoci i ułatwiać utrzymanie czystości w kuchniach, jadalniach i piwicach. Apogeum produkcji kafli datuje się na lata 1580-1625, pod koniec XVII wieku stają się popularne również na wsi. Tymczasem w miastach bogato zdobione kafle wychodzą z mody, zastępują je znacznie skromniejsze, pokryte dyskretnym, niebieskim ornamentem. Zamożni gospodarze wiejscy mają odmienne upodobania - specjalnie dla nich nadal produkuje się kafle o bogatej kolorystyce i skomplikowanych ornamentach. Ptaki, zwierzęta, kwiaty, statki, morskie potwory, bawiące się dzieci - poważny fabrykant musiał mieć w swej ofercie co najmniej 50 wzorów. W wieku XVIII moda na kafle ogarnęła znaczną część Europy - Holendrzy eksportowali je do Belgii, Francji i Portugalii. Z początkiem wieku XIX taśmową produkcję kafli rozpoczynają Anglicy. Holenderskie kafle powstają nadal, jako wyroby artystyczne. Ich produkcja przenosi się do Delft koło Rotterdamu.