Mój tata Maciek

Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2005Scenariusz i reżyseria: Małgorzata SzumowskaZdjęcia: Jacek Drosio, Marek Gajczak, Andrzej Jaskowski, Piotr AugustynekMuzyka: Paweł Mykietyn, Andrzej NowakBohater filmu to zmarły 2 lutego 2004 r. Maciej Szumowski - dziennikarz, reportażysta, dokumentalista, działacz opozycyjny, reżyser filmowy, publicysta, redaktor naczelny "Gazety Krakowskiej", twórca tzw. szkoły dokumentu telewizyjnego, współtwórca niezależnej telewizji, laureat nagrody im. Bolesława Prusa i dwukrotny zdobywca Złotego Ekranu. Film "Mój tata Maciek" zrealizowała jego córka, Małgorzata Szumowska. Z fragmentów wspomnień autorki, materiałów archiwalnych i zarejestrowanych przypadkowo sytuacji układa się obraz człowieka bardzo skromnego, niegoniącego za tanim poklaskiem, sławą, człowieka zawsze szukającego prawdy, bezgranicznie uczciwego, wrażliwego na ludzką krzywdę, zaangażowanego w walkę o wolność i sprawiedliwość. Nie jest to typowy film biograficzny, a raczej subiektywny zapis pamięci córki o nieżyjącym ojcu. Ale jest to równocześnie kawałek historii Polski, w którą Maciej Szumowski długi czas był mocno zaangażowany. W latach 60. i 70. realizował ciekawy cykl "Polska zza siódmej miedzy", który stał się przełomem w filmowym reportażu. Autor udowodnił, że nawet w trudnych czasach można było pokazywać rzeczywistość bez propagandowych zafałszowań. Kiedy w stanie wojennym miał zakaz publikacji, przyjął pracę stróża nocnego, by zarobić na utrzymanie rodziny. W 1989 roku był obecny z kamerą przy Obradach Okrągłego Stołu. Paradoksalnie, w wolnej już Polsce usunął się w cień, nie przyjął żadnych oficjalnych stanowisk, nie spotykał się z dawnymi druhami z opozycji. Założył własną, małą firmę produkcyjną, nakręcił dwa dokumentalne cykle: "Polski poślizg kontrolowany"(dostał za niego nagrodę Balcerowicza) i "Oddam życie za pracę". Z życia publicznego praktycznie całkowicie się wycofał, zaszywając się w czterech ścianach swojej ciasnej kuchni w bloku na jednym z krakowskich osiedli. Z odnalezionych w domu rodziców materiałów archiwalnych, zdjęć, prywatnych nagrań na kasetachVHS Małgorzata Szumowska wybrała część. Poznajemy całą rodzinę Małgorzaty Szumowskiej: jej matkę Dorotę Terakowską - dziennikarkę, pisarkę, siostrę Katarzynę - pisarkę, przyrodniego brata Wojtka - reżysera i wreszcie ojca, Macieja Szumowskiego. Rodzice poznali się w Krakowie, dokąd Szumowski przyjechał na studia z Bielska - Białej. Spotkali się i pokochali, ale swój związek zalegalizowali dopiero po kilkudziesięciu latach, na dwa lata przed śmiercią. Obydwoje nie żyją. Najpierw zmarła matka, trzy tygodnie po niej odszedł ojciec. Mieli po 65 lat. Do rozmów o ojcu Małgorzata Szumowska zaprosiła ludzi młodych, swoich znajomych, przyjaciół. To właśnie im Maciek poświęcił ostatnie 10 lat swego życia. Nie ma w tym filmie oficjalnych wypowiedziludzi znanych z pierwszych stron gazet, osób zaangażowanych wraz z Szumowskim w działalność opozycyjną. Ważnym elementem dokumentu są zdjęcia archiwalne obrazujące naszą rzeczywistość od lat 60. ubiegłego stulecia do pierwszych lat nowego wieku. To Polska widziana oczami Macieja Szumowskiego - bez wątpienia jednego z najwybitniejszych dziennikarzy ostatnich dekad.