Portret Janusza Gajosa

Program artystyczny, 41 min, Polska 1994 Autorka: Magdalena Kuydowicz Jest aktorem o niezliczonych możliwościach. "Gajos może zagrać wszystko", mawiają o nim reżyserzy. I rzeczywiście, propozycje sypią się jak z rękawa. Ale nie zawsze tak było. Janusz Gajos urodził się w Dąbrowie Górniczej, w rodzinie, której obce były aktorskie tradycje. Myślał o zawodzie leśnika, geologa albo architekta, co było zgodne z oczekiwaniami rodziców. Kiedy wreszcie zdecydował się na szkołę aktorską, aż czterokrotnie przystępował do egzaminu wstępnego. Gdy w końcu dostał się na wymarzoną uczelnię, postanowił pokazać tym wszystkim, którzy w niego wątpili, że nie pomylił się w wyborze drogi życiowej. Na drugim roku zadebiutował w filmie Marii Kaniewskiej "Panienka z okienka" i tam dostrzegł go Konrad Nałęcki. Powierzył mu rolę Janka Kosa w serialu "Czterej pancerni i pies". "Pancerny blondyn" stał się przedmiotem westchnień pań starszych i młodszych, wzorem dla dzieciaków, z dnia na dzień stał się sławny. Ale ceną sukcesu było zaszufladkowanie. Nikt nie chciał obsadzać Gajosa w swoich filmach, bo w powszechnej świadomości był on wyłącznie Jankiem Kosem. Gdy zaproponowano mu wreszcie angaż w teatrze Komedia, ucieszył się jak dziecko: w rolach komediowych widział ucieczkę od pancernych. Jego talent do rozśmieszania ludzi dostrzegła Olga Lipińska i zaproponowała udział w "Kabareciku". Po raz drugi w życiu wpadł w pułapkę popularności: na długie lata stał się Tureckim. Po raz kolejny musiał walczyć ze stereotypem. Zmienił całkowicie repertuar, utył. Najlepsze kreacje stworzył w latach 80., m.in. w "Przesłuchaniu" Bugajskiego i "Ucieczce z kina Wolność" Marczewskiego. Dziś ma na koncie udział w ok. 50 filmach, od lat jest też związany z kabaretem Jana Pietrzaka. Unika przypisania do jednego reżysera, ale ma szczęście grywać u najlepszych: Kutza, Szulkina, Zanussiego, Kieślowskiego, Wajdy, Marczewskiego. Na filmowy portret tego wybitnego aktora filmowego i teatralnego złożyły się wypowiedzi zaproszonych przez niego gości: Kazimierza Kutza, Krzysztofa Kieślowskiego, Jerzego Koeniga, Filipa Bajona, Aleksandra Bardiniego, Joanny Żółkowskiej, którzy mówią o swoich prywatnych i zawodowych kontaktach z Januszem Gajosem, skomplikowanym wewnętrznie człowiekiem i wrażliwym, obdarzonym niezwykłą intuicją artystą.