Rok 1982. Kalendarium Odcinek 29

Streszczenie odcinka

16 - 22 lipcaWojciech Jaruzelski na 9 plenum KC PZPR wygłosił referat poświęcony młodzieży w kontekście partyjnej wizji Polski: Z drogi socjalistycznej odnowy partia nie zejdzie. Kontynuować będziemy linię IX Zjazdu. Trwałość tej linii musi być i będzie zapewniana przez odradzającą się partię stałą w marksistowsko - leninowskich pryncypiach (...), ofiarnie służącą i mądrze przewodzącą narodowi. () Polska może zachować swą państwowość, suwerenny byt, integralność terytorialną tylko jako kraj socjalistyczny. W polskiej prasie z uwagą odnotowano konflikt pomiędzy Europejską Wspólnotą Gospodarcząa Stanami Zjednoczonymi. Sprawa dotyczyła amerykańskiego embarga na dostawy sprzętu i wykorzystania licencji do budowy syberyjskiego rurociągu gazowego, czyli gazociągu Jamalskiego. Kraje zachodnie w tym Niemcy, Francja, Austria, Szwajcaria podpisały ze Związkiem Sowieckim długoterminowe umowy na dostawy taniego gazu w zamian za sfinansowanie budowy gazociągu. W tym celu zachodnie banki udzieliły niskoprocentowych pożyczek. Była to wyraźna próba dzielenia Zachodu i uzależniania Europy od paliwa pochodzącego z Sowietów. Prezydentowi Reaganowi nieudało się przekonać partnerów z Europy do kupowania gazu z Holandii czy Norwegii i zerwania rozmów z Sowietami. Wobec tego Amerykanie zdecydowali się na embargo technologiczne, które miało zablokować kontynuowanie projektu. W związku z peerelowskim świętem 22 lipca minister spraw wewnętrznych wydał zarządzenia łagodząceograniczenia stanu wojennego. Wydziały paszportowe otrzymały zalecenie udzielania pozwoleń na wyjazdyprywatne za granicę w celu odwiedzin członków najbliższej rodziny na podstawie zaproszeń, wyjazdy młodzieży szkolnej i studentów na staże i praktyki zagraniczne. Zniesiono ograniczenia w żegludze jachtów pełnomorskichw granicach wód terytorialnych i morza otwartego, realizowanych w celach szkoleniowych. Uruchomiono dla potrzeb ruchu publicznego międzynarodową łączność telefoniczną w systemie ręcznym. Z ośrodków odosobnienia zwolnionych miało być 913 osób w tym wszystkie kobiety. Warunkiem ich wypuszczenia była postawa, która zapewnia, że nie podejmą działań sprzecznych z obowiązującym porządkiem prawnym. Dodatkowo 314 internowanym udzielono urlopów. Władze powołały Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego. W deklaracji założycielskiej napisano: Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Demokratyczne oraz Stowarzyszenie PAX, Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne i Polski Związek Katolicko - Społeczny () wyrażając uznanie dla powstających po 13 grudnia 1981 r. obywatelskich komitetów odrodzenia narodowego, uwzględniając rozwój innych form społecznej aktywności oraz klimat obywatelskiej refleksji stwierdzają, że dojrzał czas, aby te wielorakie nurty zespolić. PRON był kolejną, nieudolną przykrywką mającą stworzyć wrażenie oddolnego poparcia społecznego dla rządzących Polską komunistów. Na łamach prasy toczyła się dyskusja o koncepcji udostępniania i zagospodarowania terenów Tatrzańskiego Parku Narodowego. Wzięło w niej udział także PTTK, którego głos był niezwykle ciekawy: Dotychczasowy model organizacji ruchu turystycznego na terenie Tatr polega na udostępnieniu gór wyłącznie znakowanymi szlakami, przy stosunkowo dużej ich gęstości i niewielkich trudnościach. (...) przepisy TPN zabraniają poruszania się poza szlakami pieszymi, ograniczają ruch narciarski do wyznaczonych szlaków o charakterze rekreacyjnych tras zjazdowych. () Model taki ogranicza samodzielność turysty w terenie skalnym i nie stwarza barier dla uprawiania powszechnej turystyki górskiej.