Rozbity dzban

Akcja sztuki toczy się w Kulkach - osiemnastowiecznej, pruskiej wsi. Głównym bohaterem jest Adam - miejscowy sędzia. Ferdynand Hebbel napisał, że"po Falstaffie nie stworzono postaci komicznej, która byłaby godna rozwiązać rzemień u trzewika Adama". Czyż trzeba lepszej rekomendacji? Kulkowy sędzia to postać świetnie skonstruowana, ucieleśnienie niesprawiedliwości, obłudy, ciemnoty, wstecznictwa, interesowności, egoizmu i lizusostwa. O tym wszystkim widz dowiaduje się wszakże stopniowo. Poranek w kulkowskim sądzie nie zapowiada katastrofy. Sędzia wita się ze swoim współpracownikiem - pisarzem nieco zmieszany. Skręcona noga, rany na głowie i na twarzy, brak regulaminowej peruki... Adam tłumaczy swój wygląd upadkiem przy wstawaniu z łóżka i niepoprawną kurą, która nocą zrobiła sobie gniazdo z jego przenośnej koafiury. Może niezbyt się to trzyma kupy, ale na matołkowatego Świeczkę wystarczy. Sprawy jednak komplikują się, gdy do uszu Adama dochodzi wieść o przyjeździe Waltera - wysokiego urzędnika, sprawdzającego funkcjonowanie sądów na prowincji. Sędzia zarządza pełną mobilizację. Posyła służącą, by pożyczyła perukę, każe przygotować najlepsze jedzenie i trunki. Pisarzowi zaś, znającemu pewne tajne przewiny Adama, składa propozycję nie do odrzucenia: "Milcz, bo jak nie, to i ja mogę mieć coś do powiedzenia". Mimo tych zabiegów położenie Adama komplikuje się coraz bardziej. Przyjazd Waltera zbiega się bowiem w czasie ze skargą Lipkowej o stłuczenie pięknego, pamiątkowego dzbana. Zadowolony Walter chce zobaczyć swego gospodarza"w akcji"i zarządza natychmiastową rozprawę. Spanikowany Adam nie ma wyjścia. Musi szybko przypomnieć sobie, jak należy sądzić"po miastowemu". To jednak dopiero początek jego kłopotów.