Rozczarowani

Orlando Fagin i Mikael Johansson przeszli przed laty operację zmiany płci. Życie "po drugiej stronie" okazało się jednak diametralnie różne od ich oczekiwań. W ekstrawaganckim ubraniu i z zawadiackim spojrzeniem, Orlando jawi się niczym androgyniczny dandys. Skromnie wyglądający Mikael woli proste przebranie za mężczyznę. Za sprawą chirurgii obaj stali się kobietami. Fagin został zoperowany już w 1967 roku, będąc jednym z pierwszych pacjentów, którzy poddali się takiemu zabiegowi. Johansson trafił pod nóż w latach 90., gdy był już po pięćdziesiątce. Spotkanie mężczyzn miało służyć wspólnej refleksji i zastanowieniu się nad tym, jak skomplikowane jest pojęcie tożsamości płciowej. "Rozczarowani" są debiutem młodego reżysera Marcusa Lindeena, absolwenta renomowanej szkoły filmowej Dramatiska Institutet w Sztokholmie. Na pomysł jego realizacji wpadł, kiedy prowadził własny program w szwedzkim radiu. Jeden z odcinków był poświęcony poczuciu żalu, a wśród rozmówców udzielających wywiadu był Mikael Johansson. "Sądziłem wtedy, że jego przypadek jest wyjątkowy, że jest jedynym człowiekiem żałującym czegoś tak nieodwracalnego jak zmiana płci" - opowiada Lindeen - "Tego samego wieczoru jednak do rozgłośni zadzwonił Orlando i oznajmił, że w opowieści Mikaela rozpoznał także swój przypadek. (...) Wspominał, że kilka miesięcy po zabiegu wziął ślub z mężczyzną, nie przyznając się do swojej dawnej tożsamości. Potem przez jedenaście lat ukrywał prawdę. Zrozumiałem, że oto mam przed sobą naprawdę mocny temat". Ten szczery, skromny w środkach, lecz bardzo silny emocjonalnie dokument zdobył szerokie uznanie, a wśród wyróżnień, które otrzymał znalazły się m.in. laury dla najlepszego dokumentu festiwalu Prix Europa oraz Kristallen, czyli szwedzka nagroda telewizyjna.