Śladami przeszłości

Sprzyjający klimat, urodzajne ziemie, wolne tereny ściągały do Besarabii osadników szukających lepszego życia. Osiedlali się tu zesłańcy, uciekinierzy polityczni, żołnierze i urzędnicy, których los rzucił w te strony. Wyznacznikiem tożsamości każdej z grup narodowościowych zamieszkujących Mołdawię był i jest język i wiara. Polacy już w XIX wieku wybudowali własny kościół i cmentarz. Zachowanie własnej tożsamości było szczególnie trudne na wsi. Autorka reportażu odwiedziła Edwarda Jaszczyńskiego. Jego życie jest przykładem, że było to możliwe. Jaszczyński jest potomkiem emigranta - jego dziadek był uciekinierem po powstaniu styczniowym. Jego ojciec i matka urodzili się w Mołdawii. Dużo trudniejsza jest sytuacja w Naddniestrzu. Tu 1991 roku w wyniku wojny domowej powstała Republika Naddniestrzańska, prorosyjska, której nie uznaje społeczność międzynarodowa. Skutki polityczne, społeczne i gospodarcze tej wojny odczuwane są do dziś. Na Zadniestrzu widać to szczególnie. To najbiedniejsza część Europy. Reporterka odwiedziła Rybnicę - tu na początku XIX wieku była parafia rzymskokatolicka. W 1934 roku bolszewicy zamknęli, a potem zburzyli świątynię. Dziś z pomocą tutejszych wiernych powstał nowy kościół.