Szabes i czytanie Tory

Polska 2021

Szabat to święto rodzinne. Przed zapalonymi świecami kobieta modli się o zdrowie i błogosławieństwo dla rodziny, za nią stoją mąż i dzieci. Potem mężczyzna błogosławi dzieci i udaje się do synagogi.

Czas trwania:50 min

Gatunek:Dokument/Reportaż

Szabes i czytanie Tory w telewizji

Opis programu

Co to jest święto święto szabatu, szabasu, szabesu (wszystkie formy prawidłowe) i na pamiątkę czego jest ono ustanowione? W judaizmie to Sobota, a w chrześcijaństwie Niedziela. Dlaczego liczymy inaczej? Co wolno, a czego nie wolno robić w szabes, jeśli celebracja jest ortodoksyjna? Wtedy to święto jest najbardziej trudne, ale niezwykle mistyczne i interesujące. Celebracja reformowana i rekonstruktywizowana jest odejmowaniem obowiązków rezygnacją z zakazow. Jest taką wersją dla zabieganych. Znany rabin Shlomo Carlebach mawiał, że jeśli nie stać cię na szabes (bo to luksus), celebruj go choć przez pół godziny, ale z kavaną (intencją) i z całej duszy. Szabat to święto rodzinne, nie synagogalne. A jeśli ktoś jest sam? Prawo żydowskie ma i na to radę. Ile świec i dlaczego zapalać? Nie tylko dwie, symbolizujące małżonków. Chasydki zapalają dwie świece, i tyle, ile dzieci, jeśli jest siedmioro świec wtedy jest dziewięć. Kobieta stoi przed zapalonymi świecami, z nakrytą głową, mówi błogosławieństwo, a potem modli się. Za nią stoi mąż i dzieci. Modli się o zdrowie, błogosławieństwo dla rodziny, czasem to trwa, i nikt nie śmiałby jej przerwać. Potem mężczyzna, jej mąż, błogosławi dzieci i wtedy idzie do synagogi na modlitwy wieczorne. Z szabasem związane są określone modlitwy: Hymn L'cha dodi (Przybądź Soboto na spotkanie swojego Oblubieńca Piątku), a potem Szalom Alejchem (piękne powitanie aniołów w domu), Eszet chail (pieśń o dwóch znaczeniach, ku czci małżonki, ale też są inne interpretacje chasydzkie). Przygotowanie domu do szabatu, sprzątanie, komputery, laptopy, telefony, zostają wyłączone, przykryte makatkami z napisem szabat szalom. Tradycją jest obmywanie dłoni przed błogosławieństwem chleba i wina. Dlaczego nie odzywamy się do siebie pomiędzy obmyciem rąk, mówiąc stosowne błogosławieństwo? Możemy nucić melodię bez słów. Czemu łączymy kawałki błogosławionego chleba z solą? Potem błogosławieństwo wina i wieczerza. Jakie menu? Wszystko jest przygotowane na ciepłej płycie aby nie gotować. Potrawą na sobotę jest czulent, który przez całą noc wrze nie osiągając temp. 90 stopni, by być gotowym na szabasowy obiad.