Szkoła podstawowa

Na tle powojennej euforii ćvŘrakovie pokazali długi łańcuch konsekwentnie uszeregowanych epizodów, z których każdy ma swego bohatera. W rezultacie powstała barwna, soczysta i pełna humoru opowieść o rozbrykanych dzieciach, nauczycielach, rodzicach z peryferyjnej dzielnicy Pragi. Mimo "wspomnieniowego podłoża" film nie rozmywa się jednak w rzewnej nostalgii, zachowując obiektywizm i werwę. Niemała w tym zasługa świetnych aktorów, których wsparli na ekranie występujący w epizodach koledzy z branży reżyserskiej: Jiýi Menzel, Karel Kachyĺa i Irena Pavl skov . Praga, lata 1945-46. 10-letni Eda i jego kolega Tonda, uczniowie szkoły podstawowej, uczęszczają do klasy, w której kierownictwo szkoły zgromadziło największych łobuziaków i urwisów. Chłopcy prześcigają się w szalonych pomysłach i pewnego dnia doprowadzają swą nauczycielkę do rozstroju nerwowego. Znękaną niewiastę zastępuje nowy nauczyciel, Igor Hnizdo, który nadal chodzi w wojskowym trenczu i opowiada swym podopiecznym, że walczył na wszystkich frontach II wojny światowej. Surowy pedagog jest zwolennikiem żelaznej dyscypliny, często sięga po trzcinkę i ma wyjątkową słabość do płci pięknej. Choć trudno uwierzyć we wszystkie jego bohaterskie czyny, jego uczniowie jeszcze tego nie kwestionują. Przepadają za Hnizdą, podziwiają go, akceptują stosowane przez niego metody wychowawcze i nawet zaprzeczają, jakoby stosował kary cielesne. Hnizdo podkreśla zresztą, że pragnie przede wszystkim oddziaływać jako pozytywny przykład i nigdy nie twierdzi jednoznacznie, że opowieści o nim są najprawdziwszą prawdą. Eda obserwuje nauczyciela i porównuje go ze swym ojcem, który nie ma w sobie nic z bohatera, a przynajmniej tak się chłopcu zdaje.