Zaginione? Ocalone? Historie zawodów różnych Odcinek 13 - Olejarz

Streszczenie odcinka

Prowadzący ma woreczek z siemieniem lnianym: To siemię lniane, czyli nasiona lnu. A to nasiona słonecznika. Łączy je to, że i len, i słonecznik to rośliny oleiste. Można z nich uzyskać olej. Jak? Dzięki reklamom zachwalającym olej z pierwszego tłoczenia nawet dziecko wie, że olej się tłoczy. Ale jak to tłoczenie wygląda? A właściwie jak wyglądało w epoce przedprzemysłowej? Tego właśnie dowiemy się, a nawet zobaczymy w dzisiejszym odcinku. Dawne przedmioty codziennego użytku, techniki i sposoby ich wytwarzania, tworzą znaczącą część naszego dziedzictwa kulturowego. Ginące, a często wymarłe już zawody ukazują wzajemną relację pomiędzy kulturą materialną, a tymi, którzy ją tworzyli, bądź konsumowali. Muzealne już dziś wyroby takich rzemieślników są świadectwem zmian cywilizacyjnych. Niektóre profesje nie wiązały się jednak z wytwarzaniem żadnych dóbr materialnych. Po piaskarzach, zbieraczach pijawek, kataryniarzach czy nosiwodach nie pozostało w sensie materialnym wiele. W zapomnienie odeszli pracz(ka), świniopas, śledziarz, handlarz skupujący starzyznę i kurze łapki oraz wędrowny ostrzyciel noży, choć tego ostatniego widziano jeszcze na warszawskich podwórkach na początku lat 90. Warto odwiedzić ten zaginiony świat i pomóc w ocaleniu go od zapomnienia zwłaszcza, że organizowane przez skanseny i muzea techniki, edukacyjne pokazy i warsztaty cieszą się dużym zainteresowaniem. Z tymi placówkami ciągle jeszcze współpracują ludzie, którzy potrafią wyklepać kosę, ułożyć strzechę, wytopić dziegieć, zrobić duhę. W niektórych przypadkach to już zapewne ostatni moment, by podzielili się z nami swoimi umiejętnościami.