Były sobie odkrycia Odcinek 20 - Ford i samochody

Streszczenie odcinka

Obiecywał dostarczyć samochód w dowolnym, wybranym kolorze pod warunkiem, że klient wybierze kolor czarny... Mimo tak aroganckiego stosunku do nabywców, to właśnie Henry Ford stworzył świetnie prosperujące do dziś imperium przemysłowe, podczas gdy twórcy wspaniałych, "szytych na miarę" Austro - daimlerów, voisinów, duesenbergów i bugattich zostali już tylko w dziejach i złotej legendzie motoryzacji. A może właśnie sukces przyszedł dzięki sięgnięciu do mało wymagającej, siermiężnej klienteli? Pojazdy z fabryki Forda, wytwarzane w wielkich seriach, przełamały barierę luksusu, otaczającą dotąd świat automobili i trafiły - dosłownie - pod strzechy: masowym odbiorcą wozów stali się amerykańscy farmerzy, skuszeni niską ceną, niezawodnością i prostotą oferowanych im samochodów. Kierowca słynnego modelu "T", budowanego w milionach egzemplarzy przez dwadzieścia lat bez wprowadzania istotnych zmian konstrukcyjnych, miał pod kołem kierownicy dwie dźwigienki: otwierającą przepustnicę i przyspieszającą zapłon, zaś "pod nogą" trzy pedały. Wciśnięcie lewego włączyło bieg wolnej jazdy, puszczenie sprzęgało silnik bezpośrednio z kołami, umożliwiając rozwijanie większych szybkości. Środkowy pedał uruchamiał bieg wsteczny, zaś prawy zaciskał hamulec na wale napędowym. Niewprawny szofer mógł zresztą zatrzymać wóz, korzystając z któregokolwiek pedału: wciśnięcie lewego do połowy powodowało odłączenie silnika od napędu kół, a środkowego - hamowanie przez włączenie biegu wstecznego; niezniszczalny "T" jakoś to wytrzymywał. Łatwość obsługi i prowadzenia pojazdu prowokowała złośliwe docinki. Jak pisał we wspomnieniach jeden z pionierów naszej motoryzacji, znakomity sportsmen, Witold Tychter, we wczesnych latach międzywojennych pytano automobilistów: "A pan to kierowca czy tylko na fordzie?" Pierwszy swój pojazd Henry Ford - jako założyciel dynastii jeszcze bez numeru, liczebniki po nazwisku zostawił następcom - zbudował w 1896 roku, a firmę "Ford Automonil Co"założył w roku 1901. Do 1907 roku powstały w niej modele od "A" do "K" budowane w ilości kilku tysięcy egzemplarzy. Dopiero wraz ze skonstruowaniem modelu "T" firma, nazywająca się już "Ford Motor Company", rozpoczęła produkcję seryjną, uruchamiając w Detroit słynną potem, fordowską taśmę montażową. Skończyła się wówczas w motoryzacji era manufaktury, a zaczęła epoka przemysłu samochodowego. (ONCE UPON A TIME) Serial animowany, 26 min, Francja/Kanada 1992 Scenariusz i reżyseria: Albert Barill