Lenin - więzień mauzoleum

W zależności od przekonań czy sympatii ideowych, jedni widzą w Leninie zbrodniarza i fanatycznego ideologa, drudzy zaliczają go do grona największych przywódców w dziejach ludzkości. Dla tych pierwszych jest twórcą ustroju, który okazała się historyczna pomyłką i katastrofą: pochłonął miliony ofiar i był pierwowzorem dla wszystkich późniejszych systemów totalitarnych. Dla drugich jest on przede wszystkim człowiekiem, który podjął się budowy społeczeństwa powszechnej równości bez klas i własności prywatnej, systemu mającego być zwieńczeniem dziejów. Jednego Leninowi trudno odmówić: bolszewizm utożsamiany z komunizmem oraz sama rewolucja bolszewicka są jego dziełem autorskim.