Rzeczpospolita modernistyczna Odcinek 6 - Architektura mieszkaniowa. Osiedla społeczne

Streszczenie odcinka

Film dokumentalny opowiada o architektoniczno - społecznych próbach rozwiązania kryzysu mieszkaniowego w przedwojennej Polsce, poprzez budowę modernistycznych budynków i osiedli społecznych. Osiedla społeczne projektowali przede wszystkim architekci wywodzący się ze środowisk awangardowych, którzy inspirowali się teoriami i dokonaniami papieża modernizmu Le Corbusiera i przenieśli na polski grunt głoszone przez niego założenia nowoczesnej architektury. Do tej grupy należeli tworzący grupę Praesens: Stanisław i Barbara Brukalscy, Szymon i Helena Syrkusowie, Bohdan Lachert i Józef Szanajca. Historyk sztuki prof. Marta Leśniakowska opowiada o powstawaniu, założeniach projektowych i zróżnicowanych formach architektonicznych warszawskich kolonii żoliborskiego WSM, dr Błażej Ciarkowski o osiedlu Montwiłła - Mireckiego w Łodzi, dr Marcin Szerle przedstawia budynki Gdyńskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Prezentowane w filmie nowoczesne osiedla były kontrą z zabudową mieszczańską z ciemnymi podwórkami i mieszkaniami w suterenach. Architekci - moderniści propagowali nowy model zamieszkiwania i urbanistyki oparty na takich ideach jak: kult przestrzeni, światła i zieleni oraz stosowanie w architekturze tzw. pięciu zasad architektury nowoczesnej Le Corbusiera: słupów podpierających drugą kondygnację, wolnej fasady, płaskich dachów, pasmowych okien oraz wolnego planu. Architekt Maciej Miłobędzki zwraca uwagę na bogaty program społeczny i edukacyjny, jaki wprowadzali dla mieszkańców osiedla lewicowi działacze spółdzielczy Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Ważną rolę pełniły przestrzenie wspólne: podwórka, ogrody, świetlice, w których nawiązywały sięwięzi społeczne.