Tropem nieznanego Odcinek 2 - Odkrywając emocje

Streszczenie odcinka

W odcinku "Odkrywając emocje" autorzy zajmują się analizą emocji i odczytywaniem ich z mimiki twarzy. Poznajemy metody szkolenia interpretacji wyrazów twarzy na kursach dla agentów, lekarzy czy prowadzących śledztwa. Kolejnym tematem jest pytanie, jak przyszłe pokolenia będą odbierać wyrzucone przez nas przedmioty i czy zmieni to nasz punkt widzenia na dzisiejsze artefakty. Ostatnim tematem dokumentu są astronomowie amatorzy. Poznajemy Johna Dobsona, 92 - letniego kosmologa amatora, który zmienił podejście naukowców do amatorskich obserwacji nieba. Zastanówmy się, czy potrafimy trzymać na wodzy swoje emocje. Słynny specjalista od czytania emocji z twarzy dowiedzie, że nie potrafimy. W kulturach na całym świecie gesty różnią się tak jak języki. Bardzo niewiele jest uniwersalnych. Jednak jeśli chodzi o emocje, to zaobserwowano zdumiewające podobieństwa. To, jak je wyrażamy, jest być może najbliżej języka wspólnego dla wszystkich na świecie. Zdziwienie jest najkrótszą emocją. Nie da się być długo zdziwionym. Czy emocje wynikają z natury czy z wychowania? By odpowiedzieć na to pytanie, trzeba cofnąć się do badań Karola Darwina. W 1872 roku Darwin napisał, że niezależnie od kultur, w jakich się chowali, wszyscy ludzie są w stanie wyrazić pewne emocje w dokładnie taki sam sposób. W czasie pięcioletniej wyprawy dookoła świata statkiem HMS Beagle Darwin odkrył, że chociaż nie rozumiał ani słowa z języka napotkanych ludzi, był w stanie zrozumieć wyrażane przez nich emocje. Stwierdził, że muszą być uniwersalne. W latach 50. XX wieku uwagi Darwina były zapomniane, a znana wówczas antropolog Margaret Mead twierdziła, że wszystkie zachowania ludzkie - w tym emocje - wypływają z danej kultury. Innego zdania był psycholog Paul Ekman. By to udowodnić, Ekman wybrał się do Papui Nowej Gwinei. Odszukał tam plemię, które nie znało fotografii, filmu, telewizji, obcych ludzi i w ogóle nikogo ze świata zewnętrznego. Poza kontaktem z misjonarzami, dzikie plemię Fore żyło w izolacji. Ekman wymyślił łatwy sposób na sprawdzenie, jak członkowie tego plemienia wyrażają swoje emocje. Pokazał im trzy zdjęcia, opowiedział prostą historię i poprosił, by wskazali zdjęcie, które ją ilustruje. Była to opowieść o śmierci dziecka. Mieli wskazać, której osoby na zdjęciach było to dziecko. W ciągu pięciu tygodni ekipa Ekmana zbadała duży procent członków plemienia. Okazało się, że Darwin miał rację. Ekman potwierdził też, że istnieje sześć uniwersalnych emocji, których wyrażanie jest rozpoznawalne przez ludzi na całym świecie: radość, złość, smutek, zdziwienie, lęk i niesmak. W latach 80. XX wieku dodał do tej listy pogardę.