Wół

Dramat psychologiczno - obyczajowy zrealizowany przez jednego z najwspanialszych operatorów w historii kina - Szweda Svena Nykvista, stałego współpracownika Ingmara Bergmana, z którym od 1953 r. Nykvist nakręcił 22 filmy. Dwa z nich: "Szepty i krzyki" z 1973 r. i "Fanny i Aleksander" z 1983 r. przyniosły mu Oscara za najlepsze zdjęcia. Obu tych wspaniałych artystów łączy nie tylko charakterystyczna dla szwedzkiej szkoły filmowej tendencja do tworzenia nastroju nostalgicznym, surowym pejzażem, psychologicznymi podtekstami i niedopowiedzeniami, oszczędną kompozycją kadrów. Obaj mają też ogromne upodobanie do naturalnego światła i filmów czarno - białych. Współpracując od lat z Bergmanem Nykvist przyjmował także liczne propozycje innych reżyserów ze światowej czołówki, m.in. Romana Polańskiego, Louisa Malle'a, Boba Rafelsona, Boba Fosse'a, Alana J. Pakuli, Volkera Schloendorffa, Andrieja Tarkowskiego, Woody'ego Allena, Paula Mazursky'ego, Normana Jewisona czy Richarda Attenborougha. Sam również parał się od czasu do czasu reżyserią. "Wół" jest jego czwartym, samodzielnie nakręconym filmem fabularnym. Historię tę osnuto wokół autentycznych wydarzeń z lat 60. ubiegłego stulecia, kiedy to Szwecję nawiedziła dziesiątkująca ludność klęska głodu. Ogromna fala szwedzkich emigrantów wyruszyła wówczas za chlebem do Ameryki. Ci, którzy pozostali, chwytali się w desperacji każdego sposobu, by przetrwać. W święta Bożego Narodzenia 1868 r. w szwedzkiej wiosce Smaland ubogi chłop Helge Roos, chcąc ratować przed śmiercią głodową swą żonę Elfridę i kilkumiesięczną córeczkę Annę, potajemnie zabija wołu ze stada bogatego hodowcy bydła. Maleńką osadą wstrząsa niebawem wiadomość o zniknięciu zwierzęcia. Mieszkańcy Smaland, zganieni ostro za popełnioną kradzież przez pastora miejscowego kościoła, zaczynają się wzajemnie oskarżać. Były żołnierz Flyckt, daremnie zalecający się przed laty do Elfridy, znajduje teraz doskonałą okazję do zemsty i wskazuje na Helge jako na sprawcę kradzieży. Początkowo nikt nie wierzy wiecznie pijanemu Flycktowi, ale gdy wiosną Helge usiłuje sprzedać skórę zabitego wołu, zostaje przyłapany przez pastora. Oddany pod sąd dostaje niewspółmierną do swej winy karę dożywotnich cieżkich robót. Elfride, samotnie wychowująca teraz córeczkę i zdana na łaskę losu, z głodu oddaje się innemu mężczyźnie. Zachodzi w ciążę i rodzi synka. Do więzienia śle jednak listy zapewniające męża o miłości i podtrzymujące go na duchu. Tymczasem pastor, który przyczynił się do uwięzienia Helge, lecz uważa, że orzeczona wobec niego kara jest zbyt surowa, rozpoczyna akcję zbierania podpisów pod petycją o złagodzenie wyroku. Kilkuletnie starania przynoszą wreszcie rezultat i Helge wychodzi na wolność. Na jego powrót do domu czeka Elfride z dwojgiem dzieci.