Doktor Żywago

Obsypana nagrodami ekranizacja słynnej powieści Borysa Pasternaka, opublikowanej po raz pierwszy w listopadzie 1957 roku we Włoszech (autor otrzymał Nagrodę Nobla, której nie przyjął pod naciskiem władz). Akademia uhonorowała wybitne dzieło 5 Oscarami - za scenariusz, muzykę, zdjęcia, scenografię, kostiumy. Nominacje do nagrody przyznano za najlepszy film, reżyserię oraz dla aktora drugoplanowego Toma Courtenaya. Stowarzyszenie Dziennikarzy Zagranicznych w Hollywood przyznało swe prestiżowe wyróżnienia - Złote Globy - w kategoriach najlepszy dramat, scenariusz, muzyka, reżyser, aktor (Sharif). Zrealizowany w 1965 roku "Doktor Żywago", w sześć lat po otrzymaniu przez wielkiego rosyjskiego pisarza Nagrody Nobla, wzbudził na Zachodzie ogromne zainteresowanie, także z przyczyn pozaartystycznych. Producent Carlo Ponti zakupił prawa autorskie do "Doktora Żywago", kierując się nie tyle szczególnym sentymentem do rosyjskiej prozy, co całkiem innymi względami. Głośnym echem na świecie odbiła się sprawa związana z drukiem powieści, na który nie zezwoliły ówczesne władze ZSRR. Pasternak zdecydował się wtedy powierzyć publikację "Doktora Żywago" włoskienu wydawcy. Wydana poza granicami kraju epicka powieść niemal natychmiast odniosła olbrzymi sukces. Została przetłumaczona na wiele języków świata. Tymczasem w kraju rozpoczęły się prasowe napaści na Pasternaka, wykluczenie go ze Związku Literatów oraz grożenie deportacją z kraju. Realizacji filmu podjął się David Lean, który miał już wówczas w dorobku przyjęte z aplauzem przez krytykę i publiczność głośne adaptacje, jak "Wielkie nadzieje", "Most na rzece Kwai", "Lawrence z Arabii". "Doktor Żywago" stał się przebojem kasowym, przynosząc wówczas blisko 100 milionów zysków. Bardzo podobała się również znakomita muzyka Maurice'a Jarre'a ze słynnym motywem "Somewhere My Love", puentującym istotne sekwencje. Muzyka pełni tu zresztą rolę klamry spinającej w całość poszczególne, dość luźno związane ze sobą epizody. Autor scenariusza, Robert Bolt, z całego bogactwa wątków powieści "Doktor Żywago" wybrał najistotniejsze, najbardziej ekranowe. Opowieść filmowa jest więc przede wszystkim dramatem wielkiej miłości tytułowego bohatera do Łary, osobistą tragedią dwojga kochanków, wpisaną w realia rewolucji. Film rozpoczyna się sceną śmierci matki Jurija Żywago, który ma wówczas zaledwie osiem lat. Osieroconego chłopca przygarniają przyjaciele nieżyjących rodziców. Ich córkę Tanię łączy z nim wielka przyjaźń, która z czasem przeradza się w uczucie, potwierdzone później małżeństwem. Tymczasem studiujący medycynę Jurij Żywago przypadkowo spotyka w tramwaju Łarę, na którą od razu zwraca uwagę. Los połączy ich ponownie, kiedy matka dziewczyny, dowiedziawszy się, że córka romansuje z jej kochankiem Komarowskim, usiłuje targnąć się na swoje życie. Jurij asystuje lekarzowi ratującemu niedoszłą samobójczynię. Do kolejnego spotkania dochodzi w czasie Bożego Narodzenia. Łara doprowadzona do ostateczności przez Komarowskiego, chce go zastrzelić. Podczas wojny Żywago pełni obowiązki lekarza we frontowym szpitalu, gdzie Łara jest pielęgniarką. Lecz jego ukochana jest już żoną rewolucjonisty Paszy Antipowa, a on mężem Tani i świeżo upieczonym ojcem. Chociaż oboje darzą się płomiennym uczuciem i tym razem się rozstają.