MKTG SR - pasek na kartach artykułów

"Historia Żydów" od 4 maja w Planete+

Redakcja Telemagazyn
"historia Żydów" (fot. materiały prasowe)
"historia Żydów" (fot. materiały prasowe)
Fascynująca podróż przez historię narodu żydowskiego, od czasów antycznych po współczesność. Planete+ zaprasza na pięcioodcinkową miniserię "Historia Żydów", której prowadzącym jest światowej sławy historyk uhonorowany za jeden ze swoich filmów Międzynarodową Nagrodą Emmy - Simon Schama.

W pierwszym odcinku "Historii Żydów" angielski historyk Simon Schama opowiada o losach narodu żydowskiego poprzez nietuzinkowe postacie i fakty, które zmieniły bieg historii. Wspomina m.in. Zygmunta Freuda, który umarł na wygnaniu w Londynie, najemników żydowskich, żyjących wśród pogan w Egipcie, oczekujących apokalipsy żydów mesjanistycznych (synów Nowego Przymierza), których Izrael nie uznaje oraz żydowskiego historyka Józefa Flawiusza, uczestnika powstania antyrzymskiego w Jerozolimie i świadka zburzenia tamtejszej świątyni. Ale historia narodu żydowskiego sięga znacznie dalej, do roku 1800 p.n.e., kiedy Abraham przywędrował z Ur w Mezopotamii do ziemi Kanaan (obecnie Palestyna oraz państwo Izrael).

O losach Żydów i ich burzliwej relacji z Bogiem opowiada Biblia. To przywiązanie do tej księgi określiło odrębną tożsamość Żydów jako narodu wybranego i pozwoliło im przetrwać wieki życia na wygnaniu w diasporach, niewolnictwa, wojen, deportacji i asymilacji. W drugim odcinku serii Simon Schama koncentruje się na średniowieczu. Przez chrześcijan byli nazywani „zabójcami Chrystusa”, przez muzułmanów „dhimmi" (niemuzułmańscy obywatele wspólnoty islamskiej). Żydzi musieli wówczas walczyć o własną tożsamość, często poświęcając życie. Potrafili jednak znaleźć swoje miejsce obok wyznawców dominujących religii, a okresy prześladowań zmienić w dziesięciolecia tolerancji, ochrony i pokojowego współistnienia.

Dokumenty, które zachowały się do dziś dają świadectwo obfitującej w osobiste i społeczne sukcesy żydowskich bankierów, kupców, lekarzy, poetów i artystów, którzy działali w Lincoln, Cordobie, Wenecji i Kairze. Ale relacjonują one również tragiczną historię wydalenia Żydów z Hiszpanii w 1492 roku. W trzeciej odsłonie Simon Schama zgłębia losy Żydów w erze nowożytnej, kiedy wraz z oświeceniem i Rewolucją Francuską runęły mury europejskich gett. Wkrótce mądrość i kreatywność Żydów wniknęła w codzienność Europy. Pojawiły się nietuzinkowe osobowości i wielkie kariery. W świecie muzyki rozkwitły talenty Giacoma Meyerbeera i Feliksa Mendelssohna, którzy tworzyli tradycję żydowskich geniuszy muzycznych. Ale wraz z romantyzmem odżyły wywodzące się ze starożytności uprzedzenia. Pojawiły się ruchy nacjonalistyczne, a z nimi antysemityzm. Schopenhauer, Nietzsche i Wagner, który ostanie lata spędził na pisaniu antysemickich rozpraw teoretyczno-filozoficznych, zapoczątkowali drogę do Holokaustu. Skazanie Alfreda Dreyfusa, francuskiego kapitana żydowskiego pochodzenia, uświadomiło twórcy syjonizmu Theodorowi Herzlowi, że pełna asymilacja Żydów w innych narodowych kulturach nie jest możliwa i że potrzebują oni własnej ojczyzny.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Kultura i rozrywka

Dalszy ciąg artykułu pod wideo ↓

W czwartej części historyk zabiera widzów do zapomnianego świata sztetl, czyli żydowskich miasteczek i wsi Europy Wschodniej, w których wykształcił się specyficzny wzorzec życia pobożnego Żyda. Najbardziej znanym sztetlem w kulturze popularnej jest fikcyjne miasteczko Anatewka ze "Skrzypka na dachu". Rozkwitł w nich chasydyzm, zwany polskim, będący najbardziej charakterystycznym i prawdopodobnie najmniej rozumianym sposobem wyrażania żydowskiej wiary. Schama opowiada także o bulwarach Odessy, gdzie debatowano nad wyższością rewolucyjnego socjalizmu radzieckiego nad syjonizmem oraz o ukraińskim mieście Humań, gdzie spoczywa rabin Nachman z Bracławia, a jego grób jest celem pielgrzymek tysięcy chasydów z całego świata.

W ostatnim odcinku "Historii Żydów" Simon Schama bada, jak Holokaust i powstanie państwa Izrael na zawsze zmieniły to, czym jest bycie Żydem. Schama opowiada o postaciach i wydarzeniach, które obróciły syjonistyczne marzenia o stworzeniu żydowskiego państwa w rzeczywistość. Są wśród nich: pisarz David Grossman, fotografik Micha Bar-Am, założyciel kibucu Freddie Kahan, osadnik na Zachodnim Brzegu Zvi Cooper i palestyński wieśniak Yacoub Odeh. Film pokazuje, jak wzniosłe idee i nagląca potrzeba posiadania domu doprowadziła do konfliktu, wywłaszczenia i okupacji, które nastąpiły w wyniku utworzenia żydowskiego państwa.

Premierowe odcinki miniserii "Historia Żydów" w poniedziałki od 4 maja o godz. 22:00 w Planete+.

Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera

Wybrane dla Ciebie

Polsat Hit Festiwal 2025 wystartował! Zobacz zdjęcia z koncertów

Polsat Hit Festiwal 2025 wystartował! Zobacz zdjęcia z koncertów

Rozpali tłum na Polsat Hit Festiwal? Wróci do rapu? Dawniej wydawał go Rychu Peja!

Rozpali tłum na Polsat Hit Festiwal? Wróci do rapu? Dawniej wydawał go Rychu Peja!

Wróć na telemagazyn.pl Telemagazyn