Śladami historii Odcinek 60 - Maria Antonina Boniecka

Streszczenie odcinka

Film przedstawia historię Marii Antoniny Bonieckiej, prozaika, publicystki, felietonistki, pedagog i wychowawcy. Przede wszystkim człowieka, w którego życiorysie odbijała się skomplikowana historia lat, w której przyszło jej żyć. Urodziła się w 1910 roku, w 1934 roku ukończyła wydział pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego. Trzy lata później była magisterka z filozofii, a równolegle praca nauczycielki dorosłych, za którą Maria Boniecka otrzymała w 1937 roku Srebrny Krzyż Zasługi. Było to uhonorowanie jej pracy z analfabetami. Okupację niemiecką spędziła w Warszawie, działając w konspiracji jako żołnierz Armii Krajowej. W 1944 roku została aresztowana i uwięziona. Następnie wywieziona do obozu w Małszycach k. Łowicza. Została odznaczona Krzyżem AK. Po wojnie rozpoczęła się jej przygoda z dziennikarstwem, najpierw w gdańskiej rozgłośni Polskiego Radia, potem w Szczecinie, gdzie miała swój stały felieton oraz tworzyła reportaże. W 1946 roku została członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich. Publikowała w prasie, na łamach Gazety Morskiej w Gdańsku i Głosu Wybrzeża w Sopocie. Nie przestawała także uczyć, W latach 1946 - 49 była nauczycielką języka polskiego w II Państwowym Gimnazjum Męskim przy ul. Henryka Pobożnego w Szczecinie. Opiekowała się uczniowskim Kołem Literackim, do którego należał między innymi przyszły pisarz Włodzimierz Odojewski. Do roku 1951 wykładała język polski na Studium Przygotowawczym przy Politechnice Szczecińskiej. Współpracowała z Towarzystwem Wiedzy Powszechnej, prowadziła wykłady z dziedziny historii literatury, wygłaszała odczyty, prelekcje. Została odznaczona Złotą Odznaką zasłużonego Popularyzatora Wiedzy. W latach 1956 - 1957 była naczelnym redaktorem tygodnika społeczno - literackiego Ziemia i Morze. Została usunięta z redakcji za "błędy polityczne wobec sprawy węgierskiej, cenzury, nie dość silne przeciwstawianie się błędnym tendencjom, niekonsultowanie się z Komitetem Wojewódzkim odnośnie do polityki redakcyjnej, niezbliżanie linii pisma do linii partii..." W tym czasie wytoczono proces przeciw Bonieckiej za artykuł dyskusyjny opublikowany w tygodniku, demaskujący skandaliczne stosunki panujące wśród miejscowego nauczycielstwa. W 1959 roku otrzymała Nagrodę Literacką Szczecina. Nie należała do partii, była członkiem Towarzystwa Przyjaciół Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1960 roku władze PRL skonfiskowały szereg rękopisów Bonieckiej. Nieznane są losy pozycji: "Magnolie kwitną", "Pięć córek Agaty", "Nasza praca w porcie", "Eli, Eli Lamma Sabactani". W 1963 roku jej twórczość została objęta zakazem druku. Dokumenty w zasobach IPN potwierdzają, że Boniecka została zarejestrowana przez SB jako figurant. Założona na nią Sprawa Operacyjnego Rozpracowywania nosi kryptonim "Kultura". W 1965 roku wyemigrowała do Australii. Drukowała artykuły w prasie polonijnej (Wiadomości Polskie - Sydney, Tygodnik Polskim - Melbourne, Nurt - Sydney, Słowo Polskie (Adelaide), Wiadomości - Londyn, Jutro Polski (Londyn), Nowy Świat - Nowy Jork. W 1966 roku nawiązała współpracę z rozgłośnią radia Wolna Europa. Współpracowała z Polskim Komitetem Radiowym w Australii Południowej. W 1967 roku została przyjęta do Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej w N. S. W. Od 1971 roku była członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, syndykat Australia. Zmarła w 1978 roku w Australi. Maria Antonina Boniecka była niezwykle barwną postacią, jednym z twórcą współczesnej, powojennej historii Szczecina, do którego w tym czasie trafiało wiele wybitnych osób. Film jest oparty na wspomnieniach, fragmentach nagrań audycji radiowych i pamiątkach po Marii Bonieckiej, które do Książnicy Szczecińskiej przekazała jej córka.