Chłopcy z Placu Broni

"Chłopcy z Placu Broni" należeli przez dziesięciolecia do najpopularniejszych książek w literaturze dziecięcej. Napisana w 1907 r. powieść Ferenca Molnara została przetłumaczona na kilkadziesiąt języków i zyskała rzesze młodych wielbicieli. Przeniesiona na ekran przez Zoltana Fabriego zachowała wszystkie swoje walory, co doceniła Amerykańska Akademia Filmowa przyznając "Chłopcom" w 1969 r. nominację do Oscara w kategorii "najlepszy film zagraniczny". W tej barwnej, starannie zrealizowanej i dobrze zagranej opowieści ożywa świat podwórkowych zabaw wymyślanych przez dzieci, ich niezwykłych przygód. Reżyser trafnie oddał atmosferę brzydkiego placu, któremu przydaje malowniczości wyobraźnia jego małych "bywalców". Oddał także całe bogactwo psychiki i charakterów kształtujących się pod wpływem uczestnictwa w zbiorowym życiu. Reakcje bohaterów na pierwsze konflikty tej mikrospołeczności, ich postawy obnażają wcale nie błahą problematykę moralną powieści. Akcja rozgrywa się w Budapeszcie w 1902 roku. Chłopcy z jednej klasy mają swój własny, tylko im dostępny świat. Tworzą Związek Zbieraczy Kitu, mają też swoją drużynę z "generałem" Boką na czele. Ich królestwem jest tytułowy plac. Tu poznają podstawowe prawdy, uczą się uczciwości, honoru, koleżeńskości. Wszyscy mają stopnie oficerskie, prócz najmniejszego i najmłodszego, szeregowca Ernesta Nemeczka, syna ubogiego krawca. Związek Zbieraczy Kitu toczy nieustanne boje o plac z przeciwnikami - "czerwonoskórymi" z Ogrodu Botanicznego. Mały Nemeczek, który cierpi na kompleks najniższego stopniem, czuje się niedoceniany i marzy o dokonaniu bohaterskich czynów, zakrada się wieczorem do Ogrodu Botanicznego, by odzyskać skradzioną przez wrogów chorągiew armii Boki. Niestety, zostaje schwytany i w odwecie skąpany w stawie. Podczas przymusowej kąpieli zachowuje się dzielnie i z godnością, lecz kąpiel w zimnej wodzie powoduje, że wątły chłopiec zapada na zapalenie płuc. Chory i w gorączce zjawia się jednak na placu Broni w dniu decydującej rozprawy z "czerwonoskórymi".