Chryje z Polską, czyli rzecz o Stanisławie Wyspiańskim

Teatr TV, 96 min, Polska 2007Reżyseria: Maciej WojtyszkoMuzyka: Jerzy SatanowskiScenografia: Małgorzata Grabowska-KozeraWystępują: Mariusz Bonaszewski, Katarzyna Skarżanka, Robert Gonera, Zbigniew Konopka, Przemysław Chojęta, Brygida Turowska, Andrzej Niemirski, Joanna Górniak, Magdalena Cwenówna, Robert Tondera, Maciej Gąsiorek, Andrzej Malec, Iza Brzezicka, Cyprian Szewczyk, Zofia Dowgiałło - Sienkiewicz, to by dopiero było coś! Jego wszyscy znają i czytają! Ale Sienkiewicz to konserwatysta, nie podpisze. A Wyspiański? Jego też wszyscy znają. Młodzi za czwartego wieszcza go mają. Ale z Wyspiańskim nic nie wiadomo. List posłać niepewnie - bo jego żona listy niszczy. Deklarować dla socjalizmu w Krakowie... W dodatku Wyspiański podobno walczy o fotel dyrektora teatru. Niezręczna sytuacja. Ale zapytać by warto. A nuż podpisze, choćby z ciekawości. Podpis Wyspiańskiego, to by było coś! - gdzieś w zakopiańskiej chacie spiskowcy rozważają możliwe scenariusze. Jest rok 1905. W Rosji wrze, wybuchają kolejne strajki i jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej chce korzystać z rewolucyjnej atmosfery.Pragnie wystosować odezwę do narodu, wezwać Polaków do składki na broń, która posłuży wyzwoleniu ojczyzny.Nazwisko wielkiego artysty i patrioty, autora "Wesela", nada uniwersałowi powagę i rangę! Zadania skontaktowania się z Poetą podejmuje się Stefan Żeromski. Nie jest łatwo dotrzeć do Wyspiańskiego.Wprawdzie mieszkanie artysty w krakowskiej kamienicy stoi niemal otworem, lecz spokoju męża pilnuje jego żona Teofilia, na której nazwisko twórcy "Popiołów" nie robi szczególnego wrażenia. W końcu jednak dochodzi do spotkaniaz Wyspiańskim. Dowiedziawszy się o planach działaczy PPS, artysta nie kryje entuzjazmu. Zapalony pomysłem zrywu narodowego, chce przeznaczyć na rzecz rewolucji zarobione na sprzedaży obrazów pieniądze. Przekazuje też Żeromskiemu wizerunek Matki Boskiej oraz poetycki manifest ?Hymn Veni Creator? mając nadzieje, że ?słowa zmienią się w czyn z Boską pomocą?. Zaskoczony entuzjastyczną reakcją Wyspiańskiego wysłannik powraca do Piłsudskiego. Szybko wychodzi na jaw, że to, co oferuje artysta, znacznie przekracza oczekiwania spiskowców. Piłsudski, w owym czasie zagorzały socjalista, nie wyobraża sobie walki pod sztandarami Matki Boskiej. Skłócone w wielu kwestiach środowisko PPS okazuje się nieprzygotowane na przyjęcie daru Wyspiańskiego. Osobista wizyta Piłsudskiego w domu mistrza może być jedyną szansą na porozumienie i wspólne działanie...Sztuka powstała w 2001 roku na zamówienie Teatru im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. Premiera odbyła się 5 lat później w Warszawie. Dowcipny i ironiczny dramat, łączący fikcję z rzeczywistymi wydarzeniami, wyreżyserował Maciej Wojtyszko. W rolę Wyspiańskiego wcielił się Mariusz Bonaszewski, Józefa Piłsudskiego zagrał Robert Gonera. Muzykę do spektaklu skomponował Jerzy Satanowski.