Prawdziwy koniec wojny Odcinek 5 - Tygiel narodów

Streszczenie odcinka

Odcinek przedstawiający historię osadnictwa na tzw. ziemiach odzyskanych w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej, zasiedlanie Dolnego Śląska przez przybyszów z Francji, Jugosławii, Rumunii, Grecji, a także Łemków, Ukraińców i Romów. Świadkowie tamtych dni opowiadają o swoich losach, o motywach przyjazdu na Śląsk, nadziejach i realiach życia w nowym środowisku. Dolny Śląsk niemal do końca wojny zamieszkiwany był głównie przez ludność niemiecką i nieznaczną liczbę obywateli polskiego pochodzenia, ale wynarodowionych, nieczujących więzi z krajem przodków. Kapitulacja III Rzeszy i porozumienia pokojowe wielkich mocarstw diametralnie zmieniły losy tej ziemi i jej mieszkańców. Niemców masowo przesiedlano za Odrę, a na rozległe, wyludnione połacie stopniowo przybywali Polacy z centralnej części kraju oraz z Kresów Wschodnich. Na "ziemiach odzyskanych" ciągle jednak brakowało rąk do pracy, dlatego komunistyczna propaganda zachęcała m.in. europejską Polonię do powrotu do macierzy. Na Śląsk zaczęli napływać Polacy, którzy wyemigrowali wcześniej do Francji, Belgii czy Jugosławii, w większości związani lub sympatyzujący z partią komunistyczną. Z obawy przed sowieckimi represjami do kraju przodków powrócili Polacy mieszkający na mołdawskiej Bukowinie. W ramach akcji "Wisła" na ziemie zachodnie i północne przesiedlono większość Łemków i Ukraińców z południowo - wschodniej Polski. Skierowano tam także kilka tysięcy polskich Romów, którym komunistyczna władza odebrała konie i wozy, zmuszając w ten sposób do osiedlenia się. W 1949 roku rząd Polski udzielił schronienia greckim komunistom, którzy zamieszkali głównie w Zgorzelcu, Wrocławiu, Jeleniej Górze i Bolesławcu. Tak powstawał na Dolnym Śląsku swoisty "tygiel narodów": na stosunkowo małej przestrzeni znaleźli się przedstawiciele różnych nacji, religii i kultur. Ich losom poświęcony jest ten film.