"Fałszerze". Żydowski fałszerz nadzieją Niemców [RECENZJA]

25 maja 2016, 16:58

Żydowski więzień obozu zagłady ma wydrukować na zlecenie oprawców ogromne sumy fałszywych brytyjskich i amerykańskich pieniędzy.

NASZA OCENA: 8/10

Salomon Sorowitsch przed wybuchem wojny żyje jak król. Jego niezwykłe umiejętności fałszowania pieniędzy zapewniają mu ogromne dochody oraz łatwe i przyjemne życie. Salomon jest jednak Żydem mieszkającym w Berlinie i pewnego dnia sielanka się kończy – mężczyzna trafia do obozu koncentracyjnego. Dość długo wegetuje w spartańskich warunkach drżąc o życie, przerzucany z obozu do obozu, pewnego dnia jednak dostaje niezwykłą propozycję: na zlecenie Niemców ma wykonać fałszywe banknoty brytyjskie i amerykańskie. Naziści chcą je wypuścić na rynek, aby osłabić gospodarkę aliantów. Salomon zgadza się, wybiera współpracowników, dostaje też przywileje, o jakich nawet się nie śniło żydowskim więźniom.

Film Stefana Ruzowitzky’ego przedstawia kulisy największego fałszerstwa w historii, czyli Operacji Bernhard. Taką nazwę nosił plan zalania Wielkiej Brytanii (a potem USA, pierwsze dolary wydrukowano w lutym 1945 roku) ogromnymi ilościami fałszywych funtów. Wydrukowano ich w sumie ponad 130 milionów, do dziś eksperci praktycznie nie potrafią odróżnić fałszywek od oryginałów – nigdy banknoty i papiery wartościowe nie zostały tak perfekcyjnie podrobione! Pieniądze planowano zrzucić nad Anglią (nigdy do tego nie doszło), część „wyprano” we Włoszech, w Wielkie Brytanii spotykano wojenne podróbki jeszcze w latach 80.! Pieniądze wykonywało 142 żydowskich fałszerzy, jeden z nich, Adolf Burger, swe wspomnienia opisał i stały się one motywem kilku książek, serialu BBC i „Fałszerzy”. Ruzowitzky w swym filmie znakomicie połączył wątki filmu obozowego z kryminalnym – jest suspens, przekręty, ale na pierwszym planie dla bohaterów jest przeżycie za wszelką cenę i myśl o tym, że jeśli coś pójdzie nie tak lub operacja zakończy się, zwyczajnie staną się zbędni (a i przez swą wiedzę niebezpieczni…). To wyważone połączenie kina rozrywkowego z kinem z wyższej półki, nagrodzone zresztą Oscarem dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego („Fałszerze” pokonali „Katyń” Andrzeja Wajdy!).

Beata Cielecka