Chyba wszyscy wiemy, jak wyglądają spotkania po latach ze znajomymi z liceum. Jednym powiodło się w życiu bardziej, a innym mniej. Nierówności, kiedyś ledwo dostrzegalne bądź ignorowane, się pogłębiły. Im więcej wódki zaczyna płynąć w żyłach biesiadników, to na wierzch zaczynają wychodzić kwestie, o których pewnie na trzeźwo by się nie rozmawiało. Gorąco zaczyna się robić, gdy dyskusja schodzi na politykę, a gdy jeden z bohaterów przyznaje, że głosował na Andrzeja Dudę z litości, bo dzisiejszy prezydent był wcześniej słabym prawnikiem w jego firmie, to zaczyna się robić tylko ciekawiej.
Wojcieszkowi nie brakuje pasji oraz wiary w swój film i ludzi, z którymi ten film zrobił. Bo to nie jest tylko dzieło Przemysława Wojcieszka, ale także – a może przede wszystkim – owoc pracy zespołowej studentów wrocławskiej PWST, którzy odważyli się pójść na współpracę z twórcą „Głośniej od bomb”. Odważyli się to dobre słowo, bo kto wie, czy udział w tak kontrowersyjnym projekcie nie zamknie im niektórych drzwi, ale z drugiej strony to ile mogą zyskać dzięki tej produkcji jest tego warte. Reżyser jest gotów bronić swojego dzieła z całych sił, dlatego chce dotrzeć do jak najszerszej grupy odbiorców. Jak sam przyznał, jest gotów nawet na konfrontację z ONRowcami.
„Knives Out” jest niejako powrotem do korzeni dla Przemysława Wojcieszka. W końcu debiutował filmem „Zabij ich wszystkich”, gdzie w tle odnosił się do zamieszek w Słupsku z 1998 roku, gdy policjant zabił młodego kibica. Do tego bohaterowie „Knives Out” wyglądają jak mieszanka postaci z poprzednich filmów twórcy – począwszy od „Głośniej od bomb”, przez „Doskonałe popołudnie” i (chyba najmocniej) „Made in Poland”, aż po „Sekret”. Hubert (Michał Surówka) jest nową wersję Bogusia z „Made in Poland”, tyle, że Boguś protestował tatuując sobie „fuck off” na czole, a Hubert zapewne pisze caps lockiem ksenofobiczne i rasistowskie komentarze w Internecie. Oczywiście ku chwale wielkiej Polsce!
Właśnie, Polska jest tutaj odmieniana przez wszystkie czasy i rodzaje. Wszystko się robi z myślą o Polsce i dla Polski, bo przecież jesteśmy narodem, który wygrał wszystkie powstania. Narodem wybranym i jedynym sprawiedliwym. Oczywiście Wojcieszek sobie drwi z takiej postawy i celowo wpycha w usta swoich bohaterów wulgarne slogany żywcem wyjęte z komentarzy w Internecie. Jego postacie nie rozmawiają, tylko przekrzykują się, bo kto jest głośniejszy ten ma rację i wygrywa. Te dialogi śmieszą, lecz to śmiech przez łzy i ironia, którą autor posługuje się również w swoich ostatnich dokonaniach teatralnych.
CZYTAJ TAKŻE:
„Knives Out” uderza nie tylko w prawicę, ale także w lewicę. Przemysław Wojcieszek drwi sobie zarówno z prostaków uważających się za prawicowców, jak i biernych reprezentantów lewicy, niepotrafiących samodzielnie myśleć, którzy jedyną aktywność są w stanie wykazać na Facebooku. To przykre, ale jednocześnie dość prawdziwe spojrzenie na społeczeństwo, gdzie głos najczęściej zabierają ci, którzy nie mają nic do powiedzenia. To obraz domorosłych politologów, powtarzających gdzieś wcześniej zasłyszane hasła. Mocni są tylko w grupie, bo gdy zostają sami odkrywają, że nie mają poglądów. Są przeźroczyści i potrafią wyłącznie naśladować innych. Umiejętność samodzielnego myślenia nie została u nich wykształcona.
Konstrukcja „Knives Out” jest dość chaotyczna, lecz reżyser sam przyznaje, że tym razem – realizując szybki filmowy komentarz – wolał skupić się na treści, a nie na formie, co jest przeciwieństwem jego poprzedniego obrazu pt. „Jak całkowicie zniknąć”. Widać inspirację Xavierem Dolanem i jego „Mamą”. Wojcieszek również zwęża obraz, aby bardziej przypominał fotografię. To sprawia, że opowiadana historia jest intymniejsza, a widz znajduje się bliżej bohaterów.
Niestety zawodzi zakończenie i mimo że cały film jest bardzo dosłowny, to zakończenie przekracza granicę tej dosłowności, pchając opowieść w stronę absurdu i odrealnionego świata. Można to było inaczej wykonać. Szkoda też, że w praktycznie w żaden sposób nie wykorzystano wątku Ukrainki, odbierając jej mowę oraz możliwość bronienia się. To trochę razi, szczególnie, że ta bohaterka nie była zamkniętą w sobie dziewczynką, tylko kobietą chcącą odnieść sukces, odważną i ambitną.
Z „Knives Out” jest trochę jak z zamachem smoleńskim: albo się w niego wierzy, albo nie. Przemysław Wojcieszek stworzył film radykalny i bardzo dosłowny. To pozornie przerysowany świat, ale wystarczy zajrzeć do sieci, żeby wiedzieć, iż istnieją jednostki myślące właśnie w taki sposób, jak bohaterowie tej produkcji. Nie wszyscy kupią wizję urodzonego w Jelczu-Miłoszycach reżysera, niektórych odstraszy forma, a innych złudnie błaha treść. Tyle, że Wojcieszek zrobił film prosto z własnego serducha, szybki komentarz o współczesnej Polsce, który może i za jakiś czas będzie nieaktualny, ale teraz niestety jest. Gdy miałem przyjemność przeprowadzić wywiad z autorem, to Przemysław Wojcieszek powiedział, że teraz chce właśnie takie filmy robić, więc Przemku, kręć!
Ocena: 7/10
Krzysztof Połaski
'KNIVES OUT" POJAWI SIĘ W KINACH JESIENIĄ
Scenariusz, reżyseria: Przemek Wojcieszek
Zdjęcia: Zofia Goraj
Dźwięk: Weronika Raźna
Montaż: Michał Poddębniak
Muzyka: Filip Zawada
Scenografia: Aleksandra Jarek
Korekcja obrazu: Błażej Kitowski
Występują: Anastazja Borkoniuk, Ania Kończal, Natalia Łągiewczyk, Emilia Piech, Kacper Sasin, Michał Surówka, Lucyna Szierok
Producent wykonawczy: Agata Walkosz
Produkcja: CHŁOPIEC PTAK I ANIOŁ 2016
Recenzja została pierwotnie opublikowana 1 sierpnia 2016 roku.
